Lastik Ebatları

Lastik ebatları aracın diğer parçaları gibi güvenli bir sürüş için dikkat edilmesi gereken noktaların başında gelir. Piyasaya sürülen her araç çeşitli testlerden geçirilir ve bu testlere göre en uygun parçalarla donatılırlar. İşte, ebat da bu doğrultuda belirlenen noktalardandır. Sorunsuz ve keyifli sürüş için araç modeline en uygun lastik seçiminde ebatları dikkate almak gerekir.

Araç markası, modeli, üretim yılı ve motoruna göre seçilen ebat, çoğu zaman araç kullanıcılarının kafasını karıştırabiliyor. Önemli bir konu olduğu es geçildiğinde ve farklı sebeplerle yapılan yanlış lastik seçimlerinde de büyük sorunlarla karşılaşılabilir. Böyle sorunlar yaşamamak adına araçlar için en uygun lastik ebatlarını mutlaka öğrenmek gerekir.

Lastik Ebatı Ne Demek? 

Araç kullanıcılarına karmaşık gelen ve çoğu zaman “Lastik ebati ne demek?” sorusuna yönelten lastik ebatları, en temel haliyle lastiğin ölçülerini ifade eder. Buna göre ebatlar; aracın kapasitesi, taşıyabileceği maksimum yük, ağırlığı, kapasitesi ve çıkabileceği maksimum hız seviyelerine göre çeşitli gruplara ayrılır. 

Yakıt tüketimi, yol tutuşu ve sorunsuz bir seyahat için güvenilirliği artıran bu ölçüler, aracı marka, model, üretim yılı gibi bazı verilerine bağlı kalarak seçilmelidir. Sıfır lastik alımlarında satışı firmadan destek alarak kolayca seçilebilen ölçüler, ikinci el alınmak istendiğinde sorun yaratabilir.

Öte yandan fiyat bazlı düşünerek yapılan uygun lastik seçimlerinde çoğu araç sahibi araca uygun lastik ebatlarını dikkate almayabiliyor. Lastik üzerindeki bazı harf ve rakamlardan kolayca öğrenilebilen lastik ebat seçimlerinde fiyat bazlı değil araca uygunluk açısından değerlendirme yapılmalıdır.

Lastik Ebat Anlamları Nelerdir?

Lastik ebatları hakkında bilgi sahibi olmak için, lastiklerin üzerinde yer alan yazıları çözümlemek yeterlidir. Lastiklerin üzerinde bulunan sayı ve harf gruplarının her biri farklı anlamlar taşır. Lastik ebat anlamları arasında, ilk üç hane taban genişliğini mm cinsinden ifade eder. Eğik çizgiden sonraki iki hanede yer alan sayılar ise yanak genişliği anlamına gelir ve yüzdelik biçimdedir. R, D ve B harflerinden biriyle gösterilen lastik tipi ise bu sayılardan sonra gelir. Lastik tipinden sonraki iki hane, jant çapının kaç inç olduğunu ifade eder. Son olarak iki haneli yük endeksi ve T gibi tek harfle sembolize edilen hız indeksi gösterilir.

Lastik Ebat Ölçüleri Nedir? 

Aracına daha önce lastik seçimi yapmayan pek çok kişi ilk başlarda zorluk çekebilir. Hatta kendilerine “Lastik ebat ölçüleri nedir?” diye sorulduğunda bocalayabilir. Ancak herhangi bir destek almadan kullanılan araca en uygun lastik çeşitlerini seçebilmek için bu konuda bazı verileri okuyabilmeniz gerekir. Bu verilere lastik üzerindeki harf ve rakamlardan ulaşmak mümkündür. 

Genellikle inç şeklinde ifade edilerek seçilen lastik ebatlarındaki verilere örnek vererek açıklanırsa, 175 65 R14 gibi bir gösterim sırasıyla şunu ifade eder: 

• 175 mm taban genişliği

• %65 yanak yüksekliği

• R radikal lastik ve 14 lastik jantı(inç)

Dolayısıyla herhangi bir lastik satış bayisinden yapılacak alışverişlerde bu verileri söylemek yeterli olacaktır. 

Birçok markanın farklı araç marka ve modellerine göre hazırladığı lastik çeşitleri görebilmek için internet üzerinden de alışveriş yapılabilmektedir. Böyle durumlarda da direkt lastik satış sayfasındaki alanlara yine lastik ebatlarını yazdığınız anda tüm markaların o ebatlar için ürettiği lastikleri görüntülemek mümkündür. Lastik ebatları inç olarak değerlendirildiği için en sık rastlanan ölçüler şu şekildedir:

• 12 inç lastikler

• 13 inç lastikler

• 14 inç lastikler

• 15 inç lastikler

• 16 inç lastikler

• 17 inç lastikler

• 18 inç lastikler

• 18 inç lastikler

• 19 inç lastikler

• 21 inç lastikler

• Ağır vasıta lastikleri

• Amerikan ölçüler

• Hafif ticari lastikleri

Lastik Ebat Hesaplama Nasıl Yapılır?

Araç performansının arttırmak ve fren mesafesini kısaltılmak gibi birçok sebepten ötürü lastik ebadı değiştirilmek istenebilir. Lastik ebadı değiştirilmeden önce, araç için en uygun özelliklere sahip olan lastiklerin belirlenebilmesi için lastik ebatları hesaplanmalıdır. Birçok sürücü tarafından nasıl yapıldığı merak edilen lastik ebat hesaplama işlemi, lastik üzerinde bulunan bazı ölçülerin öğrenilmesi ile gerçekleştirilebilir. Lastik ebat hesaplama yapılırken şu noktalara dikkat edilmelidir:

• Taban genişliği, yanak yüksekliği ve jant çapı ölçüleri bilinmeli ve doğruluğundan emin olunmalıdır.
• Yüzdelik olarak verilen yanak yüksekliği, milimetre cinsinden verilen taban genişliği ile çarpılmalıdır.
• İnç cinsinden verilen jant çapı, bir inçin 25,4 mm olduğu bilgisi kullanılarak milimetre cinsine çevrilmelidir.
• Son olarak üst ve alt yanak yüksekliği, ile çevrilen jant ölçüsü toplanarak, lastik ebatları hesaplanabilir.

Lastik ebatları değiştirilirken, %3 oranını aşan büyütme veya küçültmeler yapılmamalıdır. Aksi takdirde yakıt tüketiminde artış görülebilmekte ve yol tutuşu ile alakalı sorunlar yaşanabilmektedir.

Hangi Araca Hangi Lastik Ebadı? 

Kullanılan araca göre değişkenlik gösteren lastik ebatları aracı birçok noktada etkilediği için doğru seçim yapılması gereken noktalardandır. Bu bağlamda “Hangi araca hangi lastik ebadı uygun olur?” sorusuna yanıt aranıyorsa yapılması gerekenler basittir. Eğer aracın lastik ebatları hakkında herhangi bir bilgi sahibi olunamıyorsa araç kullanım kılavuzuna bakılabilir. Araç üreticilerinin araç sahipleri için hazırladığı bu kılavuzlarda bu ve buna benzer birçok bilgi detaylı olarak ele alınır.

Araç kullanım kılavuzu bulunamıyorsa, sürücü koltuğunun yan kapısına bakılmalıdır. Kapı açıldığı anda yan kısımda araca uygun olan lastik ebat bilgisi ve yük bilgisi hakkında veriler görülebilir. Bu alandan da bilgi alınamıyorsa araç yetkili servisiyle görüşerek araca uygun olan lastik ebatlarını öğrenmek mümkündür.

Bazı Modellere Göre Lastik Ebatları

Lastik ebatları araçların markasına, üretim yılına ve hangi mevsime uygun olarak üretildiğine göre değişkenlik gösterebilir.

Fiorino Lastik Ebatları

Fiat markasının en gözde modellerinden biri olan Fiorino lastik ebatları, 17570R14, 18565R15, 19555R16 ve 20555R16 bandında değişebilmektedir.

Fluence Lastik Ebatları

Sıklıkla tercih edinilen Renault Fluence lastik ebatları arasında en sık kullanılanları, 19565R15 ve 20565R15 olarak sıralanabilir.

Doblo Lastik Ebatları

2020 yılı Fiat Doblo lastik ebatları, 18565R15C, 19565R15C ve 20555R16C olarak belirlenmiştir.

Ford Courier Lastik Ebatları

Yaygın şekilde kullanılan Ford Courier lastik ebatları, 2020 yılında 19560R15 ve 19555R16 şeklindedir.

Megane 2 Lastik Ebatları

Renault Megane 2 lastik ebatları, arasında sıklıkla kullanılan ebatlardan birinin 1956515 olduğu söylenebilir

Araç Lastik Ebatı Ruhsatta Yazar mı? 

Güvenli ve sorunsuz sürüş keyfi için doğru araç lastiği seçmek isteyen kişiler araç ruhsatlarından faydalanabilir. “Araç lastik ebatı ruhsatta yazar mı?” diye merak eden kişiler bu sayede en uygun lastik ebatlarını dakikalar içerisinde öğrenebilir. Kullanılan araç marka ve modeline göre değişim gösteren lastik ebatlarını yakından etkileyen diğer verilerde yine ruhsattan öğrenilebilir. 

Ruhsattan destek alarak öğrenilebilecek bilgilerden ilki aracın model yılı yani üretildiği yıldır. Bu söz konusu bilgiye ruhsatın D.4 alanından ulaşılabilir. Yakıt cinsi için P.3 alanına bakmak yeterlidir. Araç motor bilgisi de yine lastik ebatını yakından etkilediği için bu bilgilere P.2 alanından ulaşılır. P.1 motorun litre bakımından bilgisini ifade ederken P.2 motor gücünü kw cinsinden size verir. 

Araç ruhsatından elde edilen bilgilerle herhangi bir lastik satış noktasından ya da online lastik firmalarından araca en uygun lastik seçimini yapabilirsiniz. Öte yandan ikinci el araç ya da lastik alımlarında da yine bu bilgilerle araçta doğru lastik kullanılıyor mu öğrenmek mümkündür.

Lastik Ebatı Artarsa Ne Olur? 

Lastik ebatlarının belirlenmesinde lastik taban ölçüsü önemli bir rol oynar. Buna göre “Lastik ebatı artarsa ne olur?” diyen kişiler lastik taban ölçüsünün genişlemesini kasteder. Lastik ebatının artırılması öncelikle kuru havalarda yol tutuşunu etkiler. Yağmur ya da kar gibi kötü hava koşullarının bulunmadığı durumlarda yol tutuşu daha da güçlenir. Öte yandan lastikler daha geniş olacağı için aracın genel görünümü daha oturaklı olacaktır.

Lakin artıkça aracın tüketeceği yakıt miktarı da yükselmektedir. Bu duruma sebep olan şey büyüyen lastiğin yol tutuşunda daha çok sürtünme yaşamasıdır. Hal böyle olunca aracın performansı da bir miktar düşer. Kötü hava koşullarında da avantajlı olmayan yüksek ebatlı lastikler yol tutuşunda zorlanır. Bu sebeple karlı ve yağmurlu havalarda lastik ebatı büyük olan araçlar daha çok sorun yaşar.

Farklı Ebatta Lastik Muayeneden Geçer mi? 

Araç lastik ebatlarını göz ardı ederek araca uygun olmayan lastik kullanan kişilerin en çok merak ettiği konulardan biri “Farklı ebatta lastik muayeneden geçer mi?” sorusu oluyor. Genellikle bilinmeden alınan lastikler ya da farklı sebeplerle lastik değişimi yapan kişiler bu konuda maalesef sorun yaşayabilmektedir.

Araç üreticisi tarafından belirlenen ebatlar muayene esnasında TÜVTÜRK kurallarına göre değerlendirilmeye alınır. Bu kurallar oldukça açık ve değiştirilemez durumdadır. Buna göre herhangi bir araca uygun olan yerine farklı ebatta lastik takmak muayeneden ret cevabıyla döner. Böyle lastik ebatlarının direkt reddedilmesinin altında yatan asıl sebep yol güvenliğinin tehdit etmekten kaynaklanır. 

Öte yandan araç muayenesinde sadece ebat değil, lastik dişleri de kontrole tabidir. TÜVTÜRK’ün belirttiği lastik dişleri kullanılıyor olsa da eğer ebatlar farklıysa yine sonuç ret olacaktır. Bu durum sadece muayene esnasısın değil araç denetleme noktalarında da kişilere para cezası olarak yansıtılır. Özetle farklı ebattaki lastikler, sadece trafiği tehlikeye atmaz, üstüne bir de ceza almaya sebep olur.

Lastik Taban Genişliği Artarsa Ne Olur? 

Kimi araç kullanıcılarının avantajlı bulduğu kimilerinin de katılmadığı lastik taban genişliği kendi içerisinde birçok artı ve eksiyi barındırır. Araç üreticisinin özel olarak belirlediği ve söz konusu marka – modelde tam performansı sunan lastik taban genişliği artar ne olur? Olumlu etkiler ele alınırsa aracın yol tutuşu sağlamlaşır. Ancak bu tutuş sadece kuru havalar için geçerlidir. Aynı zamanda lastik taban genişliği sebebiyle aracın sallanma, savrulma gibi sorunları ortadan kalkar.

Olumsuz olarak ortaya çıkan durumlara bakıldığında ilk göze çarpan kullanılan yakıt miktarını fazlasıyla artırmasıdır. Geniş tabanlı lastikler yol tutuşunda daha sağlam olduğu için yakıt miktarını diğer lastiklere oranla daha yüksek olur. Normal hava koşullarında yol tutuşundan olumlu etki bırakan geniş lastikler yağmur ve karlı ortamlarda tersine döner. Tutuş azalır ve kontrol zorlaşır. Hatta dikkat edilirse çoğu kış lastikleri sırf bu sebepten dolayı daha dar taban ölçüleriyle üretilirler.

Geniş Taban Lastik Arabayı Yorar mı? 

Yol tutuşu ve aracı hoş göstermesi sebebiyle sıkça tercih edilen geniş taban lastikler araç kullanıcıları tarafından çoğu zaman tartışma konusu olur. Bir kısım kullanıcının memnuniyetini belirttiği bu konuda diğerleri kullanmamak gerektiğini savunur. Buna göre uzmanlar “Geniş taban lastik arabayı yorar mı?” konusunda uyarılar yapabiliyor. 

Geniş taban lastikler yoğun bir motor gücü kullandığı için aracın yorulmasına zemin hazırlar. Öte yandan bu yoğun güç yakıt tüketimini hızlandırır. Yol tutuşu güçlüdür lakin özellikle yağmurlu havalarda bu güçlü tutuş kaymalara zemin hazırlar. Üstelik aracın kayma sorunu yaşadığı çoğu zaman kullanıcılar tarafından anlaşılamaz. Öte yandan geniş taban lastiklerinde yanak esneme mesafesi çok azdır. Bu az mesafe araç konforunun azalmasına neden olur. Bu tarz lastikler genellikle çamurluğa sürtündüğü için gürültü oluşturmasının yanı sıra aşınmaların da artmasına sebep olur. 

Özetle, geniş taban lastik kullanımının dezavantajları avantajlarından yüksektir. Bu sebeple araç üreticisi önermiyorsa bu tarz lastik kullanımına gerek yoktur.

Lastik Ebatı Km'yi Etkiler Mi? 

Araç kullanıcıları için ebat, genellikle yazlık ya da kışlık lastik seçenekleri arasından değerlendirilir. Keza araç üreticilerinin aynı marka ve model için önerdiği yazlık ve kışlık lastik ebatları birbirinden farklıdır. Yazlık lastiklerde ebatlar yükselirken kışlık lastikler daha alçaktır. Buna nazaran “Lastik ebatı km’yi etkiler mi?” sorusu için çeşitli testler yapılabilir. Yapılan bu testler genellikle aynı güzergah için aynı hız limitini farklı lastik ebatlarıyla denemek üzerine olur. 

Lastik çapları küçüldükçe yanı kışlık lastik kullanımlarında km sayacı artmaya başlar. Ancak göstergedeki hız seviyesi diğerine oranla daha düşüktür. Tam tersi lastik çapları büyüdükçe km göstergesinde elde edilen değer diğerinden daha düşük olur. Hız göstergesinde görülen değer ise yüksek gözükür. 

Özetle araçların lastik ebatlarının değişmesi km’yi doğrudan etkiler. Km’yi etkilediği gibi hız göstergesine de etki eder. Bu sebeple araç üreticilerinin önerdiği lastik ebatlarını kullanmak daha doğru bir seçenek olacaktır.

185 Yerine 175 Lastik Takılır mı? 

185 mm taban genişliği bulunan lastikler 14, 15 ve 16 inç lastik gruplarına ayrılır. Lastik yanak yüksekliği değiştiği için bu tarz lastik modellerinde genellikle 50, 55, 60, 65, 70 ölçüleri yer alır. Doğru ve güvenli kullanım için mutlaka üretici lastik verilerine sadık kalınmalıdır. Ancak bazen “185 yerine 175 lastik takılır mı?” araştırması yapılabiliyor. Bu tarz bir durum söz konusu ise lastik sağlayıcılarda görüşmek doğru bir hamle olacaktır.

Ancak yine de 185 yerine 175 lastik kullanılmak isteniyorsa normal hava koşulları değil de kış için düşünülebilir. Özel olarak kar lastiği ya da kış lastiği olan lastiklerde 185 yerine 175 tercih edilebilir. Lakin normal hava koşulları için kullanılan araç için önerilen ölçü 185 ise bunu kullanmak gerekir. Önerilen ebatın kullanılmaması yol tehlikesine neden olduğu gibi araç performansı ve yakıtı da yakından etkiler.

Araç üreticilerinin araç marka ve modelini gözeterek önerdiği lastik ebatları dışında bir lastik seçilmek istenirse lastik dış çağı dikkate alınmalıdır. Buna göre önerilen ebatlardan en az %2 oranında küçük lastikler ya da en fazla %1,5 oranında büyük lastikler kullanılabilir.